uLAB

urs

Administrator

Dołączył: 2021-10-24

Liczba postów: 225

tylko popiół, nie topi się

3423
... w zasadzie będzie to sprostowanie, lub raczej uściślenie oraz uzupełnienie do jednego z pierwszych postów, które napisałam na temat popiołów...

tylko popiół nie topi się
informacje tu zawarte pochodzą z książki Alain Valtat zatytułowanej "Szkliwa popiołowe - wstęp do praktyki eksperymentalnej szkliw 1250°-1300°C"
nie będę przytaczać książki dosłownie z dwóch powodów: dotyczy ''szkliw'' wypalanych w 1300°C w piecu gazowym, w atmosferze redukcyjnej i dodatkowo, jest dosyć żmudna, żeby nie powiedzieć: nieprzystępna; stawiane są tam hipotezy, są tam obserwacje, jest analiza i są wnioski. zajmę się jedynie nieco wnioskami, bo chyba warto, bo to jest najważniejsze...
a historia zaczyna się tak:

• spotkanie ziemi, popiołu i ognia: fuzja
  czasami mówi się, że przedmiot poszkliwiony jest popiołem. wyrażenie to, w podtekście, daje nam do zrozumienia, że popiół jest szkliwem samym w sobie, co oczywiście w większości przypadków nie jest prawdą. zdajemy sobie z tego sprawę później przyglądając się z bliska kompozycji szkliwa i tej, popiołów drzewnych, którym zbyt bardzo brakuje krzemionki, aby mogły stać się krzemianem tworzącym szkliwo. skąd, zatem to nieścisłe wyrażenie, które wydaje się, zawiera częściowo prawdę?
  kiedy cienka powłoka popiołu drzewnego osadzi się na wybrzuszeniach naczynia kamionkowego lub porcelany, powyżej ok. 1200°C, wszystkie elementy konieczne do utworzenia się szkliwa są połączone: krzemionka i tlenek glinu z czerepu, wapno z popiołu drzewnego, alkaliczne opary i temperatura płomienia.
  Eutektyka wapienna, która topi w 1170°C, może zaistnieć dzięki popiołowi drzewnemu, krzemionce i tlenkowi Al glinianego podłoża.
  skalenie, które topią się w ok.1220°C mogą narodzić się ze spotkania oparów alkalicznych płomienia i z krzemionki, której naturalnie towarzyszy tlenek glinu obecny w glinach kamionkowych.
  oczywiście, proporcje między tymi elementami nie są ''dobre'', ale miejscowo i w trakcie upływającego czasu, statystycznie jest niemożliwe, aby ta kompozycja nie zbliżyła się do tej koniecznej dla eutektyki. i tak mamy pierwsze krople cieczy pomiędzy popiołem a gliną.
  stopiona ciecz może rozpuścić składniki czerepu, jak może również być przez niego wchłonięta, jak i przez popiół na drodze kapilarnej. jeśli warstwa popiołu nie jest zbyt gruba może być całkowicie zmoczona i utworzyć warstwę, której własności zależeć będą od warunków wypału. 
  jeśli warstwa jest gruba, prawdopodobnie nie będzie całkowicie przyczepiona do podłoża i będzie szorstka, chropowata.
  pierwsze krople cieczy mogą również spłynąć pozostawiając glinę nagą, co pozwoli popiołowi na nowo wejść w kontakt z gliną i krzemionką. proces może się powtarzać i uzyskamy w ten sposób zacieki szkliwa popiołowego. te zacieki nie są zaciekami popiołu, ale właśnie uformowanego już szkliwa z popiołu i gliny, szczególnie że sam, popiół nie topi się, podobnie jak glina kamionkowa przed osiągnięciem 1320°C (dla większości przypadków)

• sam, popiół nie topi się
  przeprowadzona została seria eksperymentów, gdzie wypałowi redukcyjnemu w 1300°C poddano różne popioły w 8mm warstwie, umieszczone w małych glinianych pojemniczkach.
  sama, glina kamionkowa nie topi się
  wiemy, że to zależy od temperatury spieku.

• Eutektyka wapienna m %   CaO 23.30  │  Al2O3 14.80 │ SiO2 61.90
  Seger                                CaO 1.000  │ Al2O3 0.350│ SiO2 2.480

c.d.n.

---

3428
... c.d. ?
o recepturach jest naprawdę niewiele, bo wszystko dzieje się w kadrze eksperymentu.
tematem wyjściowym są mieszanki różnych popiołów z różnymi ziemiami w stosunku 50/50. część, jest  już przepracowana; część, jest nie dostępna z powodu braku surowców, ale podaję...

mieszamy popioły drzewne z ''ziemią'' - receptury

• Bernard Leach - "Pyłek herbaciany"
  - 50 ochra
  - 50 popiół drzewny mieszany

• Zella Titus - nieokreślone
  - 50 popiół z drzew twardych
  - 50 Sjenit nefelinowy

• Thomas Clarkson - szkliwo zaciekowe
  - 50 popiół drzewny
  - 50 Alabany slip

• Ryumonji - ''Âme''
  - 10 piasek czerwony, zawiera tlenek żelaza
  - 16 popiół domowy

popiołowe szkliwa matowe
to odsyłacz, przede wszystkim do słynnych receptur Katharine Pleydell-Bouverie, które w większości zawierają cztery składniki: popiół, skaleń, kaolin i glinę.
w książce: "Katharine Pleydell-Bouverie - A Potter''s Life 1895-1985" można znaleźć ok. 230 receptur;
przykładowa receptura to: popiół drzewny 2 | skaleń potasowy 1 | kaolin 1 | szara glina 1 (moim zdaniem chodzi tu o ball clay).
przypominam, że K.Pleydell-Bouverie wypalała swoją ceramikę wysoko, 1250-1300°C, w piecu opalanym drewnem.
"popioły i K.Pleydell-Bouverie" --> http://www.ulab.oxn.pl/viewtopic.php?id=17

szkliwa zaciekowe
podobno jest wiele receptur w internecie. specjaliści: Leach, Phil Rogers.
są to głównie mieszanki popiołu drzewnego i niskotopliwej czerwonej gliny. jeśli zawierają dużą ilość popiołu, a glina nie zbyt dużo tlenku glinu, uzyskujemy bardzo charakterystyczne zacieki szkliwa popiołowego. tego typu zacieki możemy też uzyskać stosując mieszankę: 625 ochry naturalnej, 375 kredy. kaolin również pozwala pracować z tego typu szkliwami, czyniąc je mniej płynące i bardziej matowe. co jest zaskakujące w tych szkliwach, że spływają na sam dół naczynia nigdy nie osiągając półek pieca; fenomen do dziś nie zrozumiały...

szkliwo ''Âme''
jest szkliwem, którego kolor można umieścić pomiędzy kolorem miodu, a kolorem karmelu, i jest przezroczyste.
szkliwo proste i ujmujące. A.Valtat realizuje je w następujący sposób:
popiół pospolity 330 | skaleń potasowy 330 | minerał żelazowy (hematyt) 220 | krzemionka 120.
rezultat zależy od popiołu.

... i tyle na razie, ale c.d.n.